Doğu Anadolu`nun yüksek yaylası olan Erzurum,eski medeniyetlerin kavşak yeri olduğu gibi,aynı zamanda insanlık tarihininde en eski çağlardan beri esine az rastlanır medeniyetlerine sahne olmuştur.Erzurum ve çevresi,özellikle son Kalkolitik ve Eski Tunç çağından itibaren yoğun isyana ve siyasi olaylara tanık olmuştur. Bunun sebebi en eski çağlardan beri önemli,ticari ve askeri yolların kavşak noktasında yer alması ve zengin akarsu kaynaklarına ve doğal savunma zeminlerine sahip olmasıdır.Çevrediki sert iklim şartlarına rağmen dağ silsileleri ve akarsu boylarındaki verimli ovalar tarıma ve bilhassa hayvancılığa uygun bir ortam oluşturmuştur. Erzurum`un tarihçesi M.Ö.4000 yıllarına kadar uzanır.Bütün bu özelliklerinden dolayı,Erzurum`u da içine alan bu bölge bir çok defa çeşitli kavim ve milletlerin işgaline maruz kalmış,zaptedilmiş ve yönetilmiştir.
Bu kavim ve milletler;
Hurriler,Urartular,Kimmerler,İskitler,Medler,Persler,Partlar,Romalılar Bizanslılar,Sasaniler,Araplar,Selçuklular,Moğollar,İlhanlılar ve Safaviler`dir.Daha sonraları 1514 yılında şehri Osmalılar fethetmiş ve 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti`nin kuruluşuna kadar hüküm sürmüşlerdir.1800`lerin sonlarına doğru bölge Rusya'daki Bolşevik Hareketi başlayana kadar bir süre Ruslar'ın işgaline maruz kalmıştır.Önemine binaen 19.yüzyılların başlarında J.M.Kinneir,Moleith,A.Puşkin,Charles Texier,Eli Smith,James Bailie Frasier ve H.G.O Dweigh gibi bazı Avrupalı tarihçi ve gezginler Erzurum ve Bölgesini gezip Erzurum`un siyasi,iktisadi,kültürel ve askeri yapısını incelemişlerdir.Erzurum günümüze kadar daima önemini muhafaza etmiştir.Fakat,tarindeki en önemli rolünü Milli Mücadele doneminde oynamıştır.Modern Türk Devleti`nin en önemli temellerinden biri olan Bağımsızlık Savaşı kararı,Atatür`ün başkanlığında toplanan Erzurum Kongresi`nde alınmıştır.
Kongrede alınan onemli karalardan ikisi;
A:)"Vatan bir bütündür,ayrılık kabul etmez."
B:)"Yabancı işgal ve müdahalesine karşı millet hep birlikte savunma yapacak ve direnecektir." Kısacası Erzurum sadece yerleşilen bir şehir değil,jeopolitik konumu sayesinde bir devletin kaderini çizmiş olan,kurulmasına katkıda bulunmuş olan bir simgedir.Şüphesiz ki bu devlet Türkiye Cumhuriyeti`dir. ERZURUM Kongresinin yapıldığı bina

ERZURUM
NÜFUS: 299.000
RAKIM:1900
İLİN KİMLİĞİ
Yüzölçümü: 25.066 Km
Nüfusu:848.201(1990 sayimi)
Nüfus yogunlugu:34
Komşu olduğu iller:Erzincan,Bayburt,Rize,Artvin,Kars,Agri,Mus,Bingöl
Baslica daglar:Palandöken Dagi,Bingöl Dagi,Mescit Dagi,Kargapazari Dagi,Allahuekber Dagi.
Baslica ovalar:Erzurum Ovasi,Pasinler Ovasi.
Baslica akarsular:Karasu(Firat),Aras,Oltu cayi,Tortum cayi.
Baslica Göller:Tortum gölü.
Îlçeleri:Merkez,Askale,Cat,Hinis,Horasan,Ilica,Ispir.Karacoban, Karayazi,Köprüköy,Narman,Oltu,Olur,Pasinler,Pazaryolu,Senkaya,Tekman,Tortum,Uzundere.
Köy sayisi:1046
Erzurum ilinde nufusu 10.000'i asan yerlesmeler: Erzurum(242.391 nufus),Oltu(21.817),Pasinler(19.144),Hinis(16.005), Askale(15.494),Horasan(14.144),Ilica(12.638) Erzurum ilinin büyük kesimi Dogu Anadolu Bolgesi'nde yer alir.Ilin kuzeyde kalan küçük kesimi(Ispir,Narman,Oltu,Olur,Pazaryolu,Tortum, Uzundere ilceleri),Karadeniz Bölgesi'nin sinirlari icinde kalir.Erzurum 25.066 km2 'lik yüzölcümüyle,Konya,Sivas ve Ankara'dan sonra Türkiye'nin dördüncü büyük ilidir.